Książka i biblioteka istnieją i będą istnieć

Książka zajmuje w kulturze ludzkiej miejsce bardzo szczególne. Niewiele jest rzeczy na świecie, z którymi człowiek nie zżyłby się tak wcześnie, tak blisko i tak mocno jak z książką.

Już w dzieciństwie spotkania z książką pobudzają wyobraźnię i pozostawiają niezatarte wspomnienia.
A w okresie młodości? Każda godzina spędzona nad książką przynosi nowe odkrycia, daje wiedzę i wskazówki pomocne w pokonywaniu trudności, jakie stawia przed nami młodość. Książka staje się naszym powiernikiem i serdecznym przyjacielem. To właśnie ona mówi o tym jak najmądrzej i jak najbezpieczniej przejść przez życie. Główna rola książki, to dopełnienie życia człowieka w każdym czasie jego istnienia.

Wprawdzie we współczesnym, zmieniającym się świecie książka przestała być jedynym nośnikiem wiedzy i kultury, bowiem media w pewnym sensie zastępują, wyręczają książkę, ale żaden e-book, żadna płyta czy wideo nie dorówna nigdy papierowi książkowych kart. Książka pozostaje nadal jako podstawowy środek edukacji, relaksu i kulturalnej rozrywki.
I jak głosił Ludwik Hieronim Morstin: „Księgi... czytać nam trzeba... i mądrości się uczyć, które przez wieki... były gromadzone”.


Prawdziwy uniwersytet dzisiejszy tworzy biblioteka.
Thomas Carlyle

Biblioteka ze swymi czytelnikami tworzą swoisty ekosystem. Biblioteki mieszczą nie tylko książki, ale i czytelników. W porównaniu z innymi, ekosystem biblioteczny ma tą szczególną właściwość – że książka „pożarta” przez jednego czytelnika nie jest stracona dla innego. Ciągłość kultury ludzkiej przekazuje się poprzez książki. Po pewnym czasie, krótszym lub dłuższym (czasami mierzy się go na stulecia), jedna lektura pociąga za sobą inną, potem następną itd.

Wydaje się, że coraz częściej książka nie wystarcza już na usprawiedliwienie istnienia biblioteki. Aby uchronić bibliotekę przed likwidacją, trzeba przekształcić ją w przestrzeń animacji kulturalnej, przygotowywać wystawy, organizować spektakle, proponować inne atrakcje o charakterze edukacyjno-kulturalnym, a nawet rozrywkowym.

Nie tędy droga, aby  zachować jej charakter jako instytucji upowszechniającej kulturę i wiedzę przekazywaną czytelnikom za pośrednictwem książki. Nie nowoczesność, ale czytelnicy ożywiają bibliotekę. Uczeni, badacze, ludzie pióra i myśli są najlepszym, najbardziej naturalnym i w rezultacie najkorzystniejszym elementem aktywizacji placówki.

Biblioteka pojmowana jako miejsce, gdzie można czytać w skupieniu i możliwie najlepszych warunkach, dostarcza narodowi, albo raczej całej ludzkości, możliwości dla lepszego poznania jej samej — oto prawdziwa użyteczność publiczna i demokratyczna biblioteki.

Wszelka próba przekształcenia jej w miejsce rozrywki nie tylko zniszczy bibliotekę, ale także zaszkodzi w poważnym stopniu rozwojowi myśli ludzkiej i kultury w najszerszym i najlepszym tego słowa znaczeniu i bez tego wystawionej w ostatnich czasach na ciężkie próby.

Kustosz Rikitan